Noot bij Stokke / Cybex

Waarin een klein land groot kan zijn! Stokke heeft via de voorzieningenrechter een EU-wijd inbreukverbod verkregen tegen een nieuwe stoel van Cybex. Cybex mag die stoel niet langer verkopen in het grootste deel van de EU.

Een mooi vonnis van de Rechtbank Gelderland. De voorzieningenrechter krijgt het beste van IE op zijn zitting: bevoegdheidsperikelen, de vraag of een kinderstoel kwalificeert als auteursrechtelijk beschermd werk, en of sprake is van inbreuk. Over die laatste twee kan inmiddels weer getwist worden.

Ter achtergrond: bij de Europese rechter liggen nu een tweetal zaken voor die gaan over de vraag of gebruiksvoorwerpen auteursrechtelijk beschermd kunnen zijn. In Nederland is de drempel laag, maar in Duitsland bijvoorbeeld ziet men dat anders. Daar zijn recent arresten gewezen waarin werd aangenomen dat het lastiger is voor fysieke objecten om auteursrechtelijk beschermd te zijn.

Deze internationale beweging gaf waarschijnlijk voor Cybex de aanleiding om een stoel te ontwikkelen die toch wel doet denken aan Stokke’s Tripp Trapp. Cybex is een Duitse vennootschap, en zal indachtig de Duitse rechtspraak misschien een kans hebben gezien om mee te liften op de vormgeving van een product dat het al decennia goed doet.

De Nederlandse voorzieningenrechter moest nu vooruitlopend op de aankomende Europese rechtspraak een oordeel vellen, en doet dat met verve. De rechter laat zien dat die oog heeft voor de recente ontwikkelingen, en wijst zelfs een inbreukverbod toe dat het grootste deel van de EU betreft.

Dat laatste is niet gemakkelijk voor elkaar te krijgen als eiser in een procedure over auteursrecht. Het is nog helemaal geen uitgemaakte zaak of de Nederlandse voorzieningenrechter een verbod uit zal vaardigen voor de gehele EU. In deze zaak lukt het wel.

Dat heeft te maken met het stellen door de eiser (Stokke), en het betwisten door gedaagde (Cybex c.s.). Stokke vordert een inbreuk voor de gehele EU (27 landen), en Cybex voert een gemotiveerd verweer tegen 9 van die landen (1 is Duitsland, 8 betreffen landen waarin Cybex niet actief is). ‘Mooi!’, denkt de voorzieningenrechter, ‘dan kan ik zonder problemen toewijzen voor 18 landen): dat is immers niet betwist’.

Ten aanzien van Duitsland merkt de voorzieningenrechter op dat in eerdere procedures in Duitsland over de Tripp Trapp al is aangenomen dat die kinderstoel beschermd wordt als ‘werk’. Die ziet geen reden om in deze zaak (ondanks de recente rechtspraak) af te wijken van dat oordeel. Ook voor Duitsland wordt het verbod toegewezen.

Voor de landen waarin Cybex niet actief is, wordt geen verbod toegekend.

De takeaway van dit vonnis: als eiser in een auteursrechtenzaak kun je bij de Nederlandse rechter een inbreukverbod halen dat de hele EU dekt. Als de gedaagde die vordering niet voldoende concreet betwist, heb je een goede kans om dat het wordt toegewezen.

Voor de uitspraak, zie: https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBGEL:2025:5090